afb. A.F.A.M. Wetzer, 22 augustus 2008
Bastion Sint Antonie
bouwjaar: ca 1618
locatie: Zuid-Willemsvaart (zuidzijde)
Het Bastion Anthonie werd vroeger ook wel St. Teunis genaamd. De naam Anthonie is vermoedelijk afkomstig van Hertog Anthonie van Brabant, die hier in 1410 een burcht had willen bouwen. Verder dan de fundering is het niet gekomen. Er lag een stadspoort -de Anthoniuspoort- op de weg naar Den Dungen. De poort heeft bij het beleg van prins Maurits in 1601 zware schade opgelopen en is toen afgebroken. Toen heeft men dit bastion aangelegd dat in 1618 gereed was.Benaming
Jaar
Naam
Bron
1740
S. Antonie Bolwerk
(niet zoals aangegeven Maria Bolwerk)
Grondtekening der Stad 's-Hertogenbosch (ca 1740)
Tegenwoordige Staat, uitgegeven door I. Tirion, 1740
Grondtekening der Stad 's-Hertogenbosch (ca 1740)
Tegenwoordige Staat, uitgegeven door I. Tirion, 1740
1795
Bastion St Teunis
Plan der Stad Forten en Situatie van 's-Hertogenbosch 1795
1866
Bastion St Teunis
Provincie Noord Brabant. Gemeente 's-Hertogenbosch (No. 2 Stad)
Kuyper, Gemeente-atlas (ca 1866)
Kuyper, Gemeente-atlas (ca 1866)
1897
Bastion Sint Antonie
RB 27-01-1897
1909
Bastion Sint-Antonie
Gemeenteblad van 's-Hertogenbosch 1909
1910
Bastion Sint-Antonie
Straatnamenlijst 's-Hertogenbosch 1910-1911
Kriele
Sint Anthonie
|
De naam St.Anthonie is afgeleid van Hertog Anthonie van Brabant die in 1410 op die plaats een burcht liet bouwen. In 1535 werd deze burcht versterkt tot blokhuis en staat sedertdien bekend als Sint Anthoniuspoort. De poort vormde de toegang voor de bewoners van ondermeer Schijndel, Den Dungen en St. Michielsgestel. Bij de belegering van de stad door prins Maurits in het najaar van 1601 raakte de Anthoniuspoort ernstig beschadigd. Zeventien jaar later - tijdens het twaalfjarig bestand - is tot afbraak van de poort besloten. Op die plaats kwam het Bastion St Anthonie te liggen, zoals we dat nu nog deels kennen. Binnenkort -najaar 2004- wordt het gerestaureerd zodat de functie als onderdeel van de vestingwerken weer herkenbaar wordt. De muren van het bastion zijn bijna 2 meter dik en de breedte van de schouderhoeken bedraagt 95 meter, de diepte van saillant tot de keel ongeveer 80 meter en de breedte van de keel circa 74 meter. Bij de bouw van dit bolwerk is aan loon voor de arbeiders, zomede aan de huur van de pleyten inzake het overzetten en het varen van 600.000 mopstenen en calck betaald 369 gulden, 14 stuivers en 20 ort. |
Bastion Oranje
Roelands
De wallen
|
Voorheen St. Teunis genoemd. Het schijnt gebouwd te zijn omstreeks het jaar 1614. Maar vóór die tijd heeft op deze plaats een kasteel gestaan, door hertog Abthonis van Brabant gebouwd in of omstreeks het jaar 414. Men schat dat deze burcht niet veel langer dan een eeuw bestaan heeft want in 1516 wordt al gesproken van 'den afgebroocken casteele'. | 101 |
Straat in Straat uit (1984) 101
Vestingwandelingen
|
Vroeger lag voor het bastion een brede gracht die in 1908 is gedempt. De naam Anthonie die we hier meer tegenkomen, een kapel en een bejaardenhuis dragen die naam, is vermoedelijk afkomstig van hertog Anthonie van Brabant, die in 1410 van plan was hier een burcht te bouwen. Verder dan de funderingen is het niet gekomen. Er lag hier wel een stadspoort , de Anthoniuspoort op de weg naar Den Dungen. De Hinthamerstraat liep toen recht door. De poort heeft bij het beleg van prins Maurits in 1601 zware schade opgelopen en is toen afgebroken. Vervolgens heeft men dit bastion aangelegd dat in 1618 gereed was. |
Afbeeldingen
.org.jpg "body=[<b>Datering:</b> 22 augustus 2008<br><b>Fotograaf:</b> A.F.A.M. Wetzer<br><b>Nummer:</b> DSC_2479]")
22 augustus 2008 |
.org.jpg "body=[<b>Datering:</b> 22 augustus 2008<br><b>Fotograaf:</b> A.F.A.M. Wetzer<br><b>Nummer:</b> DSC_2480]")
22 augustus 2008 |
.org.jpg "body=[<b>Datering:</b> 22 augustus 2008<br><b>Fotograaf:</b> A.F.A.M. Wetzer<br><b>Nummer:</b> DSC_2482]")
22 augustus 2008 |
.org.jpg "body=[<b>Datering:</b> 22 augustus 2008<br><b>Fotograaf:</b> A.F.A.M. Wetzer<br><b>Nummer:</b> DSC_2489]")
22 augustus 2008 |
Artikelen
| 2005 |
Wim HagemansHerstel bastion naar negentiende eeuwBrabants Dagblad donderdag 10 maart 2005 |
|
| 2005 |
Bastion bijna als vroegerNog even en het Bastion Sint-Antonie ziet er, althans gedeeltelijk, uit als tweehonderd jaar geleden. De reconstructie van de stadswal is bijna klaar. Er worden graszoden gelegd. Bij de Hekellaan en bij de Van Veldekekade komen constructies van stalen lamellen en een loopbrug.
Redactie | Brabants Dagblad woensdag 16 november 2005
|
|
| 2006 |
RedactieBastion niet bestand tegen de regen.Brabants Dagblad vrijdag 17 februari 2006 (foto) |
|
| 2006 |
Nog even, en dan is Bastion Sint-Antonie klaarHet zat wat tegen met het Bastion Sint-Antonie, maar er wordt nú hard aan gewerkt. Als het goed is wordt het vernieuwde verdedigingswerk bij Sluis Nul nog vóór de komende bouwvakantie opgeleverd.
Wim Hagemans | Brabants Dagblad woensdag 3 mei 2006
|
|
| 2006 |
Charles LimonardDe gedaantewisseling van bastion Anthonie ()KringNieuws 2 (2006) 18-21 |
|
| 2012 |
Grasmuren bastion Sint-AnthonieBastion Sint-Anthonie was een zorgenkindje voor Den Bosch. Met continue grondverzakkingen was onderhoud 'dweilen met de kraan open'. Dat lijkt nu voorbij.
Domien van der Meijden | Brabants Dagblad vrijdag 30 maart 2012 | 32-33
|
|
| 2016 |
Gras wil maar niet groeienBastion Anthonie is een puinhoop. En dat terwijl het de gemeente sinds 2008 al 70.000 euro heeft gekost.
Paul Roovers | Brabants Dagblad vrijdag 20 mei 2016 | Regio 6-7
|
Geschiedenis
| 1618 |
De St. Antoniuspoort wordt afgebroken. Ter plaatse wordt een bastion gebouwd: Het Bastion St. Anthonie. Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch |
|
| 1908 |
Het Drongelens Kanaal wordt gegraven, het laatste onderdeel van het plan om watervrijmaking van 's-Hertogenbosch. Het vrijgekomen zand wordt gebruikt om de stadsgracht tussen de Pettelaarse weg en het bastion Anthony te dempen. Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch |
Raadsbesluiten
| 1897 |
27 januari 1897No. 29. Namen van straten... de naam Bastion St. Antonie blijft behouden ...
Stadsarchief | GAHt Notulen gemeenteraad 1897 nr. 1(27.01) p. 1-47 | 42
|
|
| 2004 |
Bastion St. AnthonieHet college draagt bij in de kosten voor het saneren van de grond bij het Bastion St. Anthonie. Dit bastion ligt ten zuidoosten van de binnenstad en maakt onderdeel uit van de Vestingwerken.
B&W Besluitenlijst dinsdag 21 december 2004
|
Literatuur en bronnenpublicaties
C.J. Gudde, 's-Hertogenbosch geschiedenis van vesting en forten (1974) 39, 42, 49, 60, 78, 93, 108, 110, 112, 143, 205, 207, 209, 229
Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst (1931) 166
n: vermelding in een voetnoot
Bossche Encyclopedie |